صفر تا صد ساخت و ساز

صفر تا صد ساختمان‌ سازی

صنعت ساختمان‌ سازی از جمله پویاترین صنایع در سراسر جهان به شمار می‌رود چرا که مسکن به عنوان یکی از نیازهای اولیه انسان اهمیت و ارزش بسیار زیادی دارد به همین دلیل امروزه این صنعت به شدت مورد توجه سرمایه گذاران قرار گرفته است. هرچند که ساختمان‌سازی می‌تواند سودآوری و منافع مالی بالایی داشته باشد اما قطعاً نیازمند دانش و تخصص بالایی است. در ادامه مطلب به بررسی کامل مراحل و راهنمای کامل ساختمان‌ سازی پرداخته خواهد شد.

تعیین و تملک زمین

بررسی زمین سازه اولین مرحله از مراحل ساختمان‌سازی است. لازم است منطقه مورد نظر از هر جهت بررسی گردد. بایستی وضعیت فعلی و وضعیت‌های احتمالی زمین در آینده کاملاً در نظر گرفته شود. وضعیت زمین را نسبت به خیابان و جاده و کوچه نیز مورد بررسی قرار داد. مهندس معمار نوع خاک زمین را مورد آزمایش قرار می دهد و بر اساس نرمی و یا سختی خاک عملیات لازم خاکبرداری و پی‌سازی را انجام خواهد داد. ممکن است اصلاً خاک زمین مورد نظر تحمل بار سازه یا ساخت ساختمان را نداشته و یا تحمل بار اضافی و چند طبقه را نداشته باشد. پس از بررسی خاک و آزمایش کردن آن لازم است تا راه‌های ورود ماشین آلات و ماشین‌های حاوی مصالح ساختمانی به زمین را در نظر گرفت. همچنین محل مناسبی برای نگهداری مصالح ایجاد شود. تمامی این موارد باید در زمان بازدید از زمین در نظر گرفته شود.

برآورد بودجه

در این مرحله با استفاده از روش متره و برآورد، هزینه کل ساخت سازه را مشخص می‌کنیم. متره در حقیقت تعیین دقیق تمام مقادیر مربوط به اجرای پروژه شامل مقدار مصالح مورد نیاز و فعالیت‌های اجرایی کارگران می‌شود که بر اساس نقشه‌های موجود صورت می‌گیرد. در نتیجه لازم است پیش از آغاز فرآیند ساخت و ساز از قیمت مصالح ساختمانی مختلف مطلع باشید. برآورد نیز میزان بودجه‌ای است که برای اجرای مراحل ساخت ساختمان نیاز است و با داشتن اعداد و ارقام و مراجعه به فهرست بها محاسبه می‌شود .پس از انجام برنامه‌ریزی‌ها و محاسبات، جزئیات به مجری ساختمان داده می‌شود تا بررسی و برآورد هزینه مصالح ساختمانی، انواع ماشین آلات و تجهیزات شامل ماشین آلات گودبرداری و همچنین نیروی کار مورد نیاز برای اجرای پروژه ساختمانی را انجام دهد. قابل ذکر است که بسیاری اوقات مجریان پروژه‌ها به صورت تجربی و بر اساس قیمت تمام‌شده هر متر زیربنا هزینه کل ساختمان را تخمین می‌زنند.
​​​​​​​

دریافت پروانه ساخت

پیش از آغاز ساخت ساختمان لازم است از شهرداری جواز ساخت و ساز دریافت کنیم؛ مجوزی که به آن پروانه ساخت می‌گویند. در پروانه ساخت اطلاعات مختلفی از جمله مشخصات مالک، نوع اسکلت ساختمان و تعداد طبقات آمده است. گفتنی است پروانه ساخت و جواز ساخت به لحاظ تعریف هیچ تفاوت خاصی ندارند و جواز یا مجوز برای این منظور در حقیقت به تمام مراحل اداری می‌گویند که به صدور پروانه منجر می‌شود.

نقشه‌برداری 

تهیه نقشه ساختمان بر روی کاغذ یکی از مراحل ساختمان‌سازی است که از مهم‌ترین مراحل نیز محسوب می‌شود. زیرا شمای کلی ساختمان تعیین خواهد شد و بر اساس نقشه تهیه شده عملیات بعدی اجرای فونداسیون و اسکلت‌سازی انجام می‌شوند. استفاده از دوربین‌های نقشه‌برداری برای سازه‌های بزرگ ضرورت دارد. چرا که نقشه تهیه شده بایستی به صورت دقیق تهیه شود تا محل کامل ستون و پی را در نقشه مشخص کرد. اما برای ساختمان‌های کوچک از نخ و ریسمان برای تعیین زوایا استفاده می‌شود. در نقشه‌برداری از زمین ساختمان لازم است تا امتداد مبنا را تعیین کرد. به طور مثال ساختمان‌های مسکونی امتداد مبنا مرز ساختمان با لبه جاده و نزدیکی آن به ساختمان‌ها می‌باشد. در ساخت بنا‌های عظیم و کارخانه‌ها امتداد مبنا مثلاً یک متر تا حصار خواهد بود .طراحان می‌بایست نقشه‌ها را بر اساس ضوابط و مقررات ساختمانی موجود تهیه کنند تا در نهایت به تایید مهندسان ناظر تحت نظر نظام مهندسی برسند و بدین ترتیب امکان اجرای آن‌ها به لحاظ قانونی فراهم شود.

قالب‌بندی فونداسیون 

استفاده از قالب‌های فلزی و چوبی و یا کیسه‌های نایلونی برای اجرای فونداسیون در مرحله بعدی از مراحل ساختمان‌سازی قرار دارد. قبل از بتن‌ریزی نیاز به قالب‌بندی فونداسیون می‌باشد. قالب‌ها به منظور فرم دادن به بتن و همچنین نگهداری از بتن تا زمان سخت شدن آن مورد استفاده قرار می‌گیرند.قالب با استفاده از آرماتور‌بندی و یا سیم بسته می‌شوند. قالب‌ها باید محکم و مقاوم باشند و در برابر بتن تغییر شکل ندهند. نصب قالب‌بندی با باید و نباید‌هایی همراه است. به طور مثال در استفاده از قالب چوبی نباید از چوب‌های‌تر استفاده کرد. همچنین حد فاصله قالب با آرماتور بایستی حفظ شود تا بتن کاملاً سطح مد نظر را بپوشاند. در زمان استفاده از روغن‌های صنعتی در قالب‌ها نباید آرماتور‌ها به روغن انباشته شوند. بنابراین در صورت عدم رعایت هر یک از این موارد ممکن است قالب‌بندی با مشکلاتی مواجه شود..

بتن‌ریزی

مرحله بعدی ساخت ساختمان، بتن‌ریزی است که آن را بعد از قالب‌بندی انجام می‌دهند و از مراحل مقاوم‌سازی ساختمان به شمار می‌رود. در مرحله بتن‌ریزی باید نهایت دقت را به کار برد تا کار به‌ درستی انجام شود. بعد از بتن‌ریزی و شکل‌گرفتن بتن‌ها، قالب‌ها جدا می‌شوند و مراحل آماده‌سازی اسکلت انجام خواهد شد.

 اسکلت‌بندی

در ساخت اسکلت می‌توان از انواع اسکلت بتنی و فلزی استفاده کرد. هر دو روش اطمینان بالایی دارند. از آن جهت که هزینه اسکلت فلزی بیشتر است، اغلب کارفرمایان به سراغ اسکلت بتنی می‌روند. در اسکلت‌بندی، تیرآهن‌ها یا میل‌گردها را به پایه‌های فلزی ثابت می‌کنند. در مراحل ساخت اسکلت، ابتدا ستون‌هایی که باید بیشترین بار را تحمل کنند، اجرا کرده و بعد از آن به سراغ ساخت ستون‌های کناری و گوشه می‌روند. زمانی که ساخت ستون‌ها به پایان رسید، راه‌پله‌ها و طبقات را می‌سازند.
​​​​​​​

ساخت سقف ساختمان

بعد از آنکه صفر تا صد ساخت اسکلت انجام شد، ساخت سقف ساختمان را آغاز می‌کنند که در اصطلاح به آن طاق‌زنی نیز گفته می‌شود. سقف هر طبقه را به چند مربع یا مستطیل تقسیم می‌کنند. این مربع‌ها را با کمک تیرچه به قطعات کوچک‌تری تقسیم کرده و سپس این قطعات کوچک را با آجر پر می‌کنند. البته می‌توان این کار را با مصالح دیگری انجام داد تا عایق صدا و حرارت باشند.
​​​​​​​

بعد از آنکه ساخت سقف به پایان رسید، مرحله دیوارچینی آغاز می‌شود. در کشور ما دیوارچینی را معمولاً با کمک آجر انجام می‌دهند، اما می‌توان از دیوارهای از پیش‌ساخته نیز استفاده کرد. زمانی که کار سقف و دیوارچینی به پایان رسید، به منظور افزایش استحکام کار بتن‌پاشی را انجام می‌دهند.

دیوارچینی

تأسیسات ساختمان

قبل از آنکه وارد مرحله نازک‌کاری شوید، باید تأسیسات ساختمان را انجام دهید. در اجرای تأسیسات، کارهایی مانند لوله‌کشی‌های آب و گاز و برق‌کشی انجام می‌شود. اگر لازم باشد لوله آتش‌نشانی را نیز اجرا می‌کنند. همچنین کارهایی مانند نصب چهارچوب کمدهای دیواری، شیب بندی کف ساختمان، پشت‌بام، پارکینگ و انبار انجام می‌شود. علاوه بر این ایزولاسیون آشپزخانه و سرویس‌های بهداشتی از جمله کارهای تأسیساتی ساختمان است. ​​​​​​​

اعمال گچ و خاک دیوارها

قبل از آنکه گچ‌کاری روی دیوارها و سقف‌ها انجام شود، مرحله گچ و خاک را اجرا می‌کنند. در واقع برای پوشانندگی اتصالات از گچ و خاک استفاده می‌شود.

 نصب کردن چهارچوب در و پنجره

در این مرحله برای نصب چهارچوب در و پنجره‌ها اقدام می‌کنند و بر اساس مبحث 19 مقررات ملی ساختمان، برای صادر شدن پایان کار حتما باید پنجره‌های دوجداره نصب شوند.

کف‌سازی

در این مرحله پوشش کف خانه را اجرا می‌کنند که بسته به سلیقه شما می‌تواند کاشی، سرامیک، سنگ و یا چوب باشد. در نهایت بعد از انجام تمامی کارها، دیوارها و سقف اتاق‌ها را با گچ می‌پوشانند.

اجرای نما

در حین انجام گچ‌کاری یا انجام تأسیسات می‌توان برای اجرای نمای ساختمان اقدام کرد. در اجرای نمای خانه می‌توان از سنگ، فلز، آجر، سیمان و شیشه استفاده کمک گرفت.

دکوراسیون داخلی

بعد از آنکه کارهای نازک‌کاری ساختمان به اتمام رسید، می‌توان برای ایجاد فضای سبز و اجرای دکوراسیون داخلی ساختمان اقدام کرد. این مرحله جزء آخرین مراحل است. شما در اجرای دکوراسیون داخلی باید به سراغ انتخاب کابینت، کمد دیواری، رنگ یا کاغذ دیواری، نصب آیفون، وان و موارد دیگر بروید.
دراین نوشتار سعی برآن شد که صفر تا صد ساختمان سازی پوشش داده شود. شایان ذکر است هر یک از مراحل ساختمان‌سازی دارای اهمیت زیادی است. اما مهم‌ترین مرحله از نظر معماران و کارشناسان مرحله اول اجرا و ساخت فونداسیون و پی ساختمان نام دارد. پس از آن بر اساس نوع کاربری ساختمان و استفاده مفید از فضا برای طراحی داخلی بسیار مهم است چرا که اگر تجربه و تخصص در طراحی داخلی در ساخت ساختمان به کارگیری نشود ممکن است فضای ساخته شد کوچکتر و در اصطلاح فضای پرت بیشتری داشته باشد.